Dünya genelinde çok sayıda ülkede görülen ve binlerce kişinin ölümüne neden olan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19), insanların virüse bağışıklık kazanması, etkin bir aşının bulunması ya da virüsün zaman içinde mutasyona uğraması sonucu etkisini yitirebileceği bildirildi.
Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, aşı çalışmaları ve Kovid-19 pandemisinin (salgın) seyri hakkında AA muhabirine açıklamalarda bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) 11 Mart’ta pandemi ilan ettiği koronavirüs kaynaklı Kovid-19’dan korunmada ilk kuralın hijyen olduğunu belirten Ceyhan, herkesin bireysel olarak başta el temizliği olmak üzere sağlık görevlilerince belirtilen kurallara uygun davranmasının önem taşıdığını söyledi.
Yeni tip koronavirüsün kuluçka döneminde, hastalarda hiçbir belirti göstermediği süreçte insandan insana bulaşabildiğine dikkati çeken Ceyhan, “Hastalığın kuluçka süresi 2 ila 14 gün arasında değişiyor. Bu virüs, grip, menenjit, zatürre, suçiçeği, kızamık gibi damlacık yoluyla bulaşıyor. SARS ve MERS’te ise hastalık, bulgular başladıktan sonra bulaşabiliyordu ama Kovid-19’da kuluçka döneminde hastalık bulaşıyor. Bu nedenle tedbirli olmak, sosyal izolasyona ve hijyene dikkat etmek hayati öneme sahip.” dedi.
Prof. Dr. Ceyhan, Kovid-19’un koronavirüs ailesinde yer alan MERS ve SARS’tan daha hızlı yayılım gösterdiğine dikkati çekti.
Yeni tip koronavirüsün SARS ve MERS ile kıyasladığında daha bulaşıcı olduğuna işaret eden Ceyhan, “MERS’in bulaşıcılık katsayısı 2 idi, SARS’ın 1,8. Oysa Kovid-19’un yaklaşık 3.” ifadesini kullandı.
Grip ve pnömokok aşılarının yeni tip koronavirüse karşı bir koruyuculuğu olmadığına değinen Ceyhan, aşı çalışmalarının sürdüğünü hatırlattı.
“Aşı bulunacak mı, aşı çalışmaları ne kadar başarılı olacak bilmiyoruz. Bir garantisi yok.” diyen Prof. Dr. Ceyhan, ABD’nin başlattığı aşı çalışmaları hakkında şu bilgileri verdi:
“ABD’nin çalıştığı aşı farklı. Daha önce SARS için geliştirdikleri ve kullanılamayan aşının Kovid-19 için etkili olup olmadığına bakıyorlar. Çünkü, Kovid-19 ile SARS genetik olarak yüzde 85 benzerlik gösteriyor. Bu nedenle etkili olup olmayacağını inceliyorlar.”
SARS TA MUTASYONA UĞRADI
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Kovid-19’un farklı kıtalarda görülmesinin pandemik bir hastalık olduğunu gösterdiğine işaret etti.
Pandeminin 3 yolla bitmesinin mümkün olduğunu anlatan Ceyhan, şunları kaydetti:
“Ya insanların önemli bir kısmı bağışık hale gelecek ve virüs artık yayılamayacak ya da aşı bulunacak ve aşı ile insanlar bağışık hale getirilecek. Üçüncü olarak virüs mutasyona uğrayacak ve insandan insana bulaş özelliğini kaybedecek. Pandemi ancak bu üç yoldan biriyle bitecek. Örneğin, SARS’ta virüs muhtemelen mutasyona uğradı ve o şekilde bitti.”
