Türkiye, ilaçta yerli üretimi teşvik için KDV’yi yüzde 18’den yüzde 8’e çekti. Yurt dışından ithal edilen ilaçlarda ise KDV’yi yüzde 18’de tuttu. Ancak bazı ‘torpilli’ firmalara ayrıcalık tanınarak yurt dışından yüzde 8 KDV ile ilaç ithal etmesine müsaade edildi. Uygulamanın hem devlete vergi kaybına neden olduğunu, hem de yerli üreticiye zarar verdiğini belirten sektör temsilcileri uygulamaya isyan etti.
Milat Gazetesi’nden İsmail Zelvi’nin haberine göre yerli ilaç üretimi için her türlü kolaylığı sağlayan Türkiye’de ilaç pazarında KDV kavgası yaşanıyor. Yılda 35,5 milyar TL ilacın Tüketildiği ülkemizde vatandaşların ilacı daha ekonomik olarak temin edebilmesi için KDV oranı yüzde 18’den yüzde 8’e çekildi. Haziran 2019 verilerine göre referans ilaç pazarı 23.72 milyar, eş değer ilaç pazarı ise 11.73 milyar TL olarak hesaplanıyor. Bu ilaçların 17.68 milyar TL’lik kısmı ithal edilirken, 17.78 milyar TL’lik ilaç Türkiye’de üretiliyor.
Yerli üretim yapanlar baskı altında
Yerli ilaç sanayinin gelişmesi için tüm yerli ilaçlara yerli malı belgesine sahip olan firmalara üretim desteği kapsamında %8 KDV uygulanıyor.
Ancak yapılan tespitlerde bazı yerli üretim yapan yerli malı belgesine sahip firmalara ilaç satış KDV oranı gizli bir el tarafından %18 olarak uygulatılıyor. “Intraartiküler Enjeksiyon” (Sodyum Hyaluronat- Eklem Sıvısı) etken maddesi olan ilaçların ithal eden firmaların KDV durumuna bakıldığında firmaların %99’u %18’lik KDV oranı ile ithal ettiği ve %18 KDV oranında satış yapıyor.
Tek bir firmaya ayrıcalık
Bir kaç firmanın hem ithalat ve aynı zamanda piyasa satışında KDV indirimi istinası sağlayan özelge almak için başvurduğunda sadece tek bir firmaya özelge verilerek %8 KDV oranı ile 2016 yılından beri ticaret yapmasının diğer firmalar açısından haksız rekabete yol açtığı belirtiliyor. Rekabet kurumu tarafından incelenmesi gereken bu durum devletin ciddi vergi kaybına sebep oluyor.
Milyonlarca dolar vergi kaybı
Tek bir firmaya tanınan ayrıcalık ile %8 KDV ile hem ithalat hemde satış yapmasına müsaade edilmesiyle rekabetin ortadan kaldırıldığı belirtiliyor. Ayrıcalıklı firmanın sadece 1 ilacının aylık ortalama 300.000 TL’nin üzerinde vergi kaybına neden olduğu belirtiliyor. %8 KDV oranında özelgeye sahip olan firmanın ithal ettiği diğer ilaçlar hesaba katıldığında vergi kaybının milyon dolarlara ulaştığı belirtiliyor.
Gümrük yolsuzluğu yapılıyor
Gümrük Tarifesi Cetvelinde, plastik enjektör, sentetik kemik grefti gibi ürün grupları düşük KDV oranlı ürünler grubunda gösterilerek ithal edilerek bu şekilde gümrük yolsuzluğu yapılıyor.
Yerli üretime görünmez baskı
Öte yandan yerli üretim yapan firmalara da yüzde 18 KDV uygulaması dayatılıyor. Örneğin yerli üretim olan “Crownflex” adlı ilacın yüzde 8 ile satılması gerekirken görünmez el yerli üretimi ortadan kaldırmak için bu ilacın satışı işlemini yapan üretici firmaya %18 KDV ile satma zorunluluğunu getiriyor. Duruma Türkiye İlaç ve Tıbbı Cihaz Kurumu‘nun sessiz kalması da eleştiriliyor.