ABD’nin Ankara Büyükelçisi bakanlığa çağrıldı. ABD Temsilciler Meclisi’nin 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanıyan tasarıyı ve Barış Pınarı Harekâtı’nı gerekçe göstererek Türkiye’ye yaptırım uygulanmasını öngören tasarıyı kabul etmişti. Bu olayın ardından ABD’nin Ankara Büyükelçisi David Michael Satterfield, Dışişleri Bakanlığı’na çağırıldı.
Temsilciler Meclisi’nin Demokrat Vekili Adam Schiff’in nisanda sunduğu “Ermeni Soykırımı konusunda ABD’nin Tutumunu Teyit” başlıklı tasarı, 405 “evet” oyuna karşılık 11 “hayır” oyuyla meclisten geçti.
Dışişleri Bakanlığı‘ndan dün akşam saatlerinde yapılan açıklamada “İç politika saikleriyle alınmış olan bu kararın tarihi ve hukuki dayanağı bulunmamaktadır” denildi.
ABD’nin kararına tepki
Kararın Türk Hükümeti ve halkı nezdinde geçerliliği ve hükmü bulunmadığını ifade eden Bakanlık, kararın yasal bağlayıcılığının olmadığına vurgu yaptı:
“ABD’deki Ermeni lobisi ve Türkiye aleyhtarı çevreleri memnun etmeye yönelik siyasi bir adım olmanın ötesinde bir anlam da taşımamaktadır.
Tarihin meclislerin siyasi hissiyatına göre şekillendirilmeye çalışılmasından daha vahim bir yanılgı olamaz.
ABD’nin aldığı karar, 1948 tarihli Soykırımın Önlenmesi Sözleşmesi hükümleriyle bağdaşmayacak şekilde soykırım isnadında bulunması hasebiyle ABD hukukuna ve uluslararası hukuka da aykırıdır.
Uluslararası hukukta 1915 olaylarını “soykırım” olarak tanımlayan bir karar bulunmamaktadır. Aksine, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bu konunun meşru bir tartışma konusu olduğunu hükme bağlamıştır.
Söz konusu dönemde vuku bulan gelişmeler siyasetin değil tarih biliminin alanıdır.”
Türkiye’nin “Ortak Tarih Komisyonu” kurulması yönünde 2005 yılında yapmış olduğu önerinin. Ermenistan tarafından reddedildiğini hatırlatan Bakanlık, ABD’nin aldığı bu kararın Türkiye ve ABD ilişkilerini zora sokabileceğinin altını çizdi.
