Türkiye’deki koronavirüs vakaları konusunda gerçekle bağdaşmayan verilerin yer aldığı ve sıtma tedavisinde başarısı kanıtlanan, Kovid-19’la mücadelede de büyük yararı görülen “Hidroksiklorokin” adlı ilacın ölüm oranlarını artırdığına yönelik iddiaların yer aldığı uluslararası iki dergideki makaleler, tıp dünyasından gelen itirazlar üzerine yazarları tarafından geri çekildi.
AA muhabirinin edindiği bilgiye göre, tıp camiasında “itibarlı yayınlar” olarak değerlendirilen “New England Journal of Medicine (NEJM)” ve “Lancent’te” kısa süre önce çıkan iki makalede, koronavirüs vakaları konusunda “gerçekle bağdaşmayan” veriler yer aldı.
Sağlık Bakanı Koca da son basın toplantısında, uzun yıllardır sıtma tedavisinde başarısı kanıtlanmış, Kovid-19’a karşı ise dünyada ve Türkiye’de büyük yararı görülen Hidroksiklorokin’in ölüm oranlarını artırdığını ileri süren makaleleri bilimsel bulmadığını açıkladı.
Yazarlar, iddiaların dayanağı verilerin doğru olmadığı ortaya çıkınca makaleleri dergilerden geri çekerek özür diledi.
KOCA MEKTUBUNDA GERÇEK VERİLERİ PAYLAŞTI
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, NEJM dergisine yazdığı mektupta “doğruluktan uzak, mantıksal tutarlılıktan da yoksun” verilerin “Hidroksiklorokin” adlı ilacın ölüm oranlarını artırdığına kanıt olarak sunulmasını eleştirdi ve iddiaları çürüten bilgiler sundu.
Bakan Koca, mektubunda, Surgical Outcomes Collaborative (Surgisphere) adlı bir şirket tarafından toplanıp işlenmiş verilerin kullanıldığı söz konusu iki dergide yayımlanan makalelerin “oldukça dikkati” çektiğini ve bilim çevrelerince acilen yanıtlanması gereken bazı soruları ortaya çıkardığını belirterek “Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanı olarak NEJM’de yayınlanan makaledeki hatalara dikkati çekmek isterim.” ifadesini kullandı.
Makalede, Hidroksiklorokin’in Kovid-19 tedavisinde ölüm oranlarını artırdığı iddiasına bir kanıt olarak başka ülkelerin yanı sıra Türkiye’deki 3 hastaneden 346 hastaya ait olduğu iddia edilen 20 Aralık 2019 ile 15 Mart 2020 tarihleri arasındaki verilerin yer aldığına işaret eden Koca, bu verilerin doğru olmadığını vurguladı. Koca, söz konusu döneme ait gerçek verileri paylaştığı mektupta, şunları kaydetti:
“Şunu belirtmek isterim ki bu dönemde tüm Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) testleri yalnızca Bakanlığım laboratuvarlarında yapılmaktaydı. 11 Mart 2020’de ilk PCR onaylı Kovid-19 vakasını açıkladık. 15 Mart 2020 itibarıyla resmi kayıtlarımıza göre, ülkemde sadece 18 PCR pozitif vaka tespit edilmişti. Açıkçası, makalede doğruluktan uzak, aynı zamanda tutarsız veriler sunulmaktadır.”
Bakan Koca’nın dergi editörleri ve makalelerin yazarlarına yönelik mektubunda, “Ayrıca, ülkemde Surgisphere ile çalışan ve hasta verilerini veri tabanlarına kaydeden hiçbir hastane veya laboratuvar tespit edilememiştir.” ifadeleri de yer aldı.
Söz konusu makalelerden sonra Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Hidroksiklorokin’in Kovid-19 tedavisinde sakıncalı olabileceğini varsaymış, DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus’un açıklamasıyla 25 Mayıs’ta ilaçla ilgili çalışmaları geçici olarak durdurmuştu.
Yaşanan gelişmeler üzerine, Dünya Sağlık Örgütü de 3 Haziran’da yeni bir açıklama yaparak, önceki açıklamasını geri çekti.
