Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, yaptığı yazılı açıklamada, salgını en kısa zamanda sona erdirmek için ABD Başkanı Joe Biden ve Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in Kovid-19 aşıları üzerindeki fikri mülkiyet hakkından geçici olarak feragat edilmesini destekleme taahhüdüne övgüde bulundu.
ABD yönetiminin açıklamasını “cesur bir hareket” olarak niteleyen Ghebreyesus, “Bu, Kovid-19 ile mücadelede muazzam bir an. Başkan Biden ve ABD Ticaret Temsilcisi Büyükelçi Katherine Tai’nin aşılardaki fikri mülkiyet hakkının korumasından feragat edilmesini destekleme taahhüdü, küresel sağlık sorunlarının üstesinden gelmek için Amerikan liderliğinin güçlü bir örneğidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Ghebreyesus, ABD’nin bu kararının aşı adaletinin sağlanması yönünde atılmış bir adım olduğunu ve kritik bir dönemde dünyadaki tüm insanların refahına öncelik veren bir karar olduğunu vurguladı.
Salgını sona erdirmek için Kovid-19 aşıları üzerindeki fikri mülkiyet hakkından geçici olarak feragat edilmesine verdiği desteğin Beyaz Saray’ın “bilgeliğini ve ahlaki liderliğini” yansıttığını ifade eden Ghebreyesus, bu açıklamanın kendisi için sürpriz olmadığını ve Başkan Biden yönetiminden bunu zaten beklediğini dile getirdi.
DSÖ, aşı milliyetçiliği ve eşitsizliği konusunda sık sık uyarıda bulunuyor ve aşıların fikri mülkiyetinden vazgeçilmesini talep ediyor.
DTÖ’den “aşı adaleti” çağrısı
Öte yandan, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala, dün yaptığı açıklamada, DSÖ üyelerini, küresel çapta aşılara eşit erişimi sağlamak amacıyla çok taraflı çözüm için acilen harekete geçmeye çağırmıştı.
DTÖ Genel Konseyinde üyelere hitap eden Okonjo-Iweala, “Aşı politikası ekonomik politikadır çünkü aşılara, tedavilere ve teşhislere eşit erişim sağlamanın bir yolunu bulmadıkça küresel ekonomik iyileşme sürdürülemez.” uyarısında bulunmuştu.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, dün düzenlediği basın toplantısında, Kovid-19 aşılarının üzerindeki fikri mülkiyet haklarının kaldırılmasının gündemde olduğunu ancak bu konuda karar alınmadığını belirtmişti.
ABD Ticaret Temsilcisi Tai de Kovid-19 aşılarının üretim kapasitesini artırmak için fikri mülkiyetin kaldırılmasını desteklediklerini, DTÖ’de gerekli müzakerelere katılacaklarını bildirmişti.
Alman ilaç firması BioNTech’in kurucularından Prof. Dr. Uğur Şahin ise Kovid-19 aşılarının üretim kapasitesini artırmak için fikri mülkiyet hakkından vazgeçmenin doğru bir yol olmadığını, bunun yerine üretim lisansları verilmesi gerektiğini dile getirmişti.
