Türkiye’nin ilk komünist belediye başkanı, Fatsa’nın unutulmaz yerel yöneticisi, ‘Terzi’ lakaplı Fikri Sönmez 34. ölüm yıl dönümünde anılıyor.
1979’da Ordu Fatsa’da bağımsız olarak belediye başkanı seçilen ve ilçeyi halk komiteleriyle yönetmeye başlayan Devrimci Yol mensubu Sönmez, Kenan Evren’in yönettiği bir operasyonla 11 Temmuz 1980’de gözaltına alınmıştı.
Bundan birkaç ay sonra gerçekleşen darbe sırasında cezaevinde tutulan Terzi, 4 Mayıs 1985’te 47 yaşındayken kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti.
FİKRİ SÖNMEZ KİMDİR
İşte gazeteci Mehmet Ali Birand’ın anlatımıyla Fikri Sönmez:
Ordu’nun Fatsa ilçesi o güne kadar görülmemiş bir örnekti. Belediye Başkanı Terzi Fikri diye tanınan Fikri Sönmez’di. 1979 ara seçimlerinde belediye başkanı seçilmişti. Arkasına DEVRİMCİ-YOL örgütünün desteğini almıştı. Bütün partilerin toplamından daha çok oy alarak gelmişti.
Ortaokul mezunuydu. Hemen herkesi tanıyan, spor yapan, sosyal ilişkileri güçlü bir solcuydu. Ününü karaborsa döneminde gençlerle birlikte stokçulara yaptığı baskınlarla kazanmıştı. Başkan Terzi Fikri, ilçede 11 halk komitesi kurdu. Yönetim bu komiteler aracılığıyla yürütülüyordu. İlçeye giriş çıkışlar halk komitesinin kontrolü altındaydı.
Gazeteciler bile uzun süre sorgulandıktan sonra içeri sokuluyordu. İlçede fındık mitingleri, şenlikler düzenleniyor, birçok yazar, sanatçı ve aydın davet ediliyordu. Gelenler çoğu zaman karşılaştıkları görüntülerden hayrete düşüyorlardı.
Terzi Fikri, içeride halk iktidarını kurduklarını söylüyordu. Fatsa, DEVRİMCİ-YOL hareketinin laboratuvarı olmuştu. Terzi Fikri, sosyalist iktidarın çekirdeğini kurmuştu. Ordunun bile girmekte çekindiği Fatsa’ya bir gece vakti operasyon yapıldı. Emri bizzat Kenan Evren vermişti. Büyük bir askeri güç, tank ve helikopter birliklerinin desteğiyle Fatsa’ya girdi. Çok güçlü bir direniş beklentisi vardı. Oysa hiç direnme olmadı.
Bu harekat sırasında birdenbire ortaya çıkan yüzleri maskelerle örtülü birilerinin ihbar ettikleri 300 kişi gözaltına alındı. Terzi Fikri tutuklandı. 2 bin sanıklı DEVYOL davası açıldı. Ancak ileride çoğu beraat etti. Fatsa operasyonuyla Türkiye’deki ilk komünist ilçe devleti tarihe karıştı.
